Samningslausir iðnnemar

Kreppan hefur mörg andlit. Okkur er tíðrætt um atvinnuleysi, tekjumissi og gjaldþrot heimila og fyrirtækja.

Þessu til viðbótar er vandi iðnnema. Þeim er skylt að vera á samning hjá meistara í sínu fagi í ákveðinn tíma til að geta lokið sínu námi. Ákveðin bókleg og verkleg fög geta þessir nemar ekki tekið í skólanum fyrr en að loknum samningstíma.

Þessir nemar eru meðal þeirra sem misst hafa vinnuna nú seinustu vikur og mánuði. Atvinnumissir fyrir þessa einstaklinga er því ekki einungis tekjumissir, heldur einnig stöðvun á námsframvindu og algerlega ómögulegt er að reikna út hvenær hægt verður að halda náminu áfram.

Rof á námi getur í mörgum tilvikum þýtt að nemar gefist upp og hrökklist frá námi. 

Við megum síst af öllu við þessu þar sem hlutfall þeirra sem ekki hafa lokið neinu prófi eftir grunnskólapróf er nú þegar alltof hátt hérlendis og með því hæsta sem gerist meðal ríkja OECD.

Það að þjóðin sé vel menntuð er mýta sem við þurfum að horfast í augu við að stenst ekki skoðun.

Reynslulausir lukkuriddarar

Þegar boðað hefur verið til Alþingiskosninga er ekki úr vegi að velta fyrir sér hvaða eiginleika maður vill að frambjóðendur hafi.

Ég hef lengi furðað mig á því hversu margir þingmenn virðast komast þarna að á "gasprinu" einu saman. Á Alþingi eru ótrúlega margir sem hafa afar þunna ferilskrá á bakvið sig. Þessir aðilar eru í öllum stjórnmálaflokkum, koma í gegnum ungliðahreyfingarnar, hafa verið brattir ungliðar í málfundafélögum í mennta- og háskólum en þar fyrir utan ekki afrekað neitt.

Þarna er ég ekki að leggja mat á þessa einstaklinga heldur að benda á að miklar væntingar eru bornar til þeirra þegar þeir eru kosnir án þess að þeir hafi áður sannað sig.

Ég tel að það sé mikilvægt að þingmannsefni okkar hafi eitthvað á bak við sig, hafi náð að sanna sig. Verið framarlega í sveitastjórnarmálum, stéttafélögum, forsvarsmenn í atvinnulífinu eða stofnunum ríkisins.

Ég viðurkenni að með þessum rökum er ég að hækka aldur þingmanna verulega og minnka möguleika ungs fólks til að komast að. En það er einmitt punkturinn, ég tel að til að eiga erindi þarna inn þurfi fólk að hafa reynslu og þroska sem ekki næst í málfundafélögum skólanna. Alþingi er ekki morfísræðukeppni og orðaskak milli stjórnmálamanna má ekki drepa þörfum málefnum á dreif.

Nú er mikið rætt um að þörf sé á endurnýjun í þingmannaliðinu. Því er ég hjartanlega sammála. Núverandi þingmenn eru orðnir samdauna þeim úreltu starfsaðferðum sem hafa verið viðhafðar. Þingmenn hafa verið notaðir sem sjálfvirkar handauppréttingavélar og hefur verið sorglegt að fylgjast með fyrrverandi bæjarstjórum og háskólarektorum í því hlutverki. Því er mikilvægt að vanda valið vel á lista fyrir komandi kosningar.

Útrýmum reynslulausum lukkuriddurum meðal þingmanna.

Okkar norrænu vinir

Það er áhugavert að skyggnast inn í hvernig nágrannar okkar á Norðurlöndum sjá "ástandið" hjá okkur.

Í seinustu viku fór ég á fund með norrænum kollegum til Lundar í Svíþjóð. Þegar hefðbundnum kveðjum lauk spurðu þeir út í "ástandið" hér. Spurningarnar voru á þessa leið:

"What´s going on in Iceland?"

"Were have all your money gone? Gone with the wind?"

"Har dere ikke nogen öre?"

Ég sá mér þann kost vænstan að svara í gríni. Sagði að peningarnir hefðu farið með vindinum til Suðurhafseyja í Karabíska hafinu. Sagði líka að okkur hefði dottið í hug að hringja í stjórnvöld í Danmörk eða Noregi og segja að þetta með sjálfstæðisyfirlýsinguna 1944 og til vara þarna á 13. öld hefði bara verið misskilningur.

Þá sagði Bodil frá Árósum: "En þið skuluð vara ykkur á rússnesku peningunum!"

Ég játti því en sagði það ekki vera neitt grín, nefndi að þó það væri lítið fjallað um það í íslenskum fjölmiðlum þá væri ég full grunsemda um dularfull tengsl við rússneska aðila.

"Þú ert ekki ein um þær grunsemdir" sagði þá annar Dani.

Mér brá við. Hingað til hafa fáir Íslendingar ljáð þessu máli eyra en Danirnir virtust hins vegar vera vel með á nótunum og töldu miklar líkur á að þarna væri eitthvað gruggugt í gangi.

Hér ríkir alger þöggun um þetta mál.

Innanum þessa norrænu vini leið mér samt örlítið eins og að upp væri að komast um óhugnað innan minnar nánustu fjölskyldu. Ég sveiflaðist milli þess að vilja hylma yfir eða að vilja létta á mér og segja frá öllu.

Ég dauðskammaðist mín fyrir hvernig komið er fyrir okkur.

Gerum ekki óraunhæfar kröfur til nýrrar stjórnar

Búsáhaldabyltingin bar árangur. Til hamingju byltingasinnar!

Nú er ný ríkistjórn í burðarliðnum. Það er meira að segja Röskvustjórn, einmitt það sem mig hefur lengi dreymt um. Aðstæður eru reyndar allt aðrar en mig dreymdi um og má segja að einungis sé tjaldað til einnar nætur.

Það er ljóst að þessari stjórn bíða erfið verkefni og óvinsæl. Það er einnig ljóst að Sjálfstæðisflokkurinn og aðrir óánægðir lukkuriddarar munu ekki gefa þessari ríkisstjórn nokkurn grið. Það er líka hætt við að til þessarar stjórnar verði gerðar óraunhæfar kröfur. Svigrúmið sem stjórnin hefur til aðgerða er lítið, bæði pólitískt svigrúm þar sem stutt er í kosningar og ekki síður efnahagslegt svigrúm. Það er ekkert.

Þetta verða forsvarsmenn stjórnarinnar að gera almenningi ljóst strax í upphafi. Segja okkur blákalt hvernig staðan er. Áframhaldandi niðurskurður er óhjákvæmilegur, það eru engir peningar til og það vill enginn lána okkur. Atvinnuleysi mun aukast enn frekar, þessi ríkisstjórn breytir engu um það.

Nú gefst Sjálfstæðisflokknum tími og ráðrúm til að ná vopnum sínum. Ég skora á alla að fylgjast grannt með áróðrinum. Hann mun bæði vera augljós og einnig dulinn. Fram stíga ótrúlegustu lukkuriddarar með alls konar sögur, sannar, ýktar og lognar. Þetta er byrjað.

Sigurður Kári kom í Sprengisand á Bylgjunni á sunnudag og fullyrti að Sjálfstæðisflokkurinn hefði viljað fá Alþjóða gjaldeyrissjóðinn miklu fyrr. Þetta er helber lygi. Þeir stóðu frekar í vegi fyrir aðkomu IMF, jafnvel nokkru eftir bankahrunið.

Björn Bjarnason og Sveinn Andri Sveinsson hafa komið fram og borið á þingmenn VG að hafa staðið fyrir óeirðum í mótmælunum seinustu viku. Þetta er fráleitt og þessum mönnum til minnkunar að halda þessu fram.

Þetta er bara byrjunin.

Ég óttast að minni kjósenda sé stutt, að þegar tekur að vora muni þeir halla sér að Sjálfstæðisflokknum og krossa við hann í kosningum.

Framsóknarflokkurinn er klókur, stendur glottandi á hliðarlínunni og mun sópa til sín atkvæðum í næstu kosningum. Allir búnir að gleyma hver Ólafur Ólafsson og Finnur Ingólfsson eru og hvernig Framsóknarflokkurinn færði þeim eignir á silfurfati.

Eftir kosningar munu þessir flokkar svo ganga í eina sæng og ballið byrjar upp á nýtt.

Því er nauðsynlegt að við höldum vöku okkar og styðjum þessa ríkisstjórn í gegnum þykkt og þunnt. Þetta verður engin álfkona með töfrasprota sem gerir allt gott aftur.

Það er forgangsverkefni í íslenskum stjórnmálum að halda Sjálfstæðisflokknum frá ríkistjórn. Allt annað skiptir mun minna máli.

Litlar frænkur fæddar

Ég gæti skrifað svo margt þessa dagana...........hugur minn er fullur sem fyrr. Íslenskt samfélag stendur á öndinni.

Það sem gerst hefur á vettvangi stjórnmálanna er þó hjóm eitt við hliðina á því kraftaverki sem ég hef orðið vitni að í minni nánust fjölskyldu. Laufey systir mín eignaðist tvær litlar stúlkur sl sunnudag þann 18. janúar.

Þessar lillur fæddust töluvert langt fyrir áætlaðan fæðingardag, þær eru ósköp smáar þar sem fullri meðgöngu hefði átt að vera lokið í byrjun apríl. Þær braggast samt vel og allt gengur skv áætlun bæði hjá móður og dætrum.

Þar sem Laufey býr núna hjá mér og mun gera a.m.k. næstu tvo mánuði hef ég fengið að fylgjast náið með framvindu mála. Ég fyllist ánægju og þakklæti fyrir hversu frábært heilbrigðiskerfi við búum við og hvað hægt er að gera fyrir þessa litlu unga sem fæðast svona fyrir tímann. Tæknin sem vökudeild Landspítalans býr yfir er aðdáunarverð og þar vinnur einnig gott starfsfólk.

Það er um þetta frábæra heilbrigðiskerfi sem við verðum að standa vörð á þeim einkennilegu tímum sem nú fara í hönd.

Fésbók

Í október skráði ég mig á fésbók. Hafði heyrt af einhverri umræðu þar sem ég taldi áhugaverða. Ég setti eins litlar upplýsingar um sjálfa mig og ég gat, hafði heyrt að þetta væri stórvarasamt njósnatæki hannað af kananum og ég ætlaði sko ekki að ljóstra of miklu upp.

Taldi samt óhætt að skrá mig "married".

Um áramótin fór svo að koma til mín tölvupóstur þar sem nokkrir ættingjar og einnig "drengir" sem ég þekkti kringum 16 ára aldurinn vildu vera vinir mínir.

Ég fór þá aftur inn á fésbókina og skoðaði skráninguna mína. Ég hafði verið spurð hver væri tilgangur minn með að vera skráð þarna.

Samviskusamlega hafði ég hakað við

• Dating

Þá vitum við það. Ég er gift og vil fara á stefnumót. Þetta skýrir kannski af hverju gömlu sénsarnir vilja nú vera vinir mínir.

Hmmmmmmmmmm

Prjónadella

Ég get verið óttaleg dellukerling. Seinustu mánuði hafa fréttir heltekið mig. Einnig ýmislegt fréttatengt grúsk á netinu. Þetta gekk svo langt að fjölskyldunni fannst eiginlega nóg um.

Til lengdar er þetta ekki hollt enda hef ég reynt að aftengja mig til hálfs. Reyni samt að fylgjast með.

Nú hefur önnur della tekið við. Hjá mér býr þessa dagana tvílembd bóndakona, þ.e. Laufey systir mín. Hún hefur verið kyrrsett í höfuðstaðnum til að vera nálægt hátæknisjúkrahúsi.

Ég tek hlutverk móðursysturinnar svo alvarlega að ég sit og prjóna hverja auða stund sem ég finn. Það skal vera tvennt af öllu, ekkert hálfkák.

Þetta eru spennandi tímar.

Var einhver að tala um: Gagnsæi, heiðarleika og að allt verði uppi á borðinu?

Undanfarna mánuði hefur mér fundist eins og ríkisstjórn þessa lands hræðist að segja þegnunum hversu alvarlegt ástandið sé, og að það eigi aðeins eftir að versna. Mér hefur fundist ráðherrana skorti kjark og þor að efna til umræðu um hver forgangsröðunin eigi að vera. Hvað við höfum efni á að gera.............og hverju við verðum að sleppa.

Í vikunni kynnti heilbrigðisráðherra tillögur sínar til sparnaðar. Róttækar tillögur sem augljóslega voru ekki líklegar til vinsælda. Áður en ég vissi nokkuð um hvað í þeim væri hugsaði ég með mér......loksins þorði hann.

En hvað var í pakkanum?

Það skal leggja niður St Jósefspítala. Ég hef enga þekkingu á þeirri starfssemi sem þar fer fram og skal því ekki leggja mat á þessa aðgerð. En það að flytja skurðaðgerðir sem þar hafa verið framkvæmdar til Keflavíkur líst mér ekki á. Síðar hefur komið upp orðrómur um að þessi starfsemi verði einkavædd í Keflavík og það sem meira er, að ákveðinn aðili er sagður vera í sigtinu.

Höfum við ekkert lært?

Hversu mikið minnir þetta ekki á einkavæðingu bankanna? Ákveðnir aðilar pikkaðir út og góssið látið í þeirra hendur?

Nei, ég hef fengið nóg.

Það er talað um "Nýtt Ísland", "allt upp á borðið", gagnsæi ákvarðanna. Það er lágmarkskrafa að staðið sé við þessi stóru orð.

Það er um þessi atriði sem mótmælafundirnir á laugardögum snúast.

Heiðarleika í ákvarðanatökum, gagnsæi og virðingu ráðamanna gangvart okkur sauðsvörtum almúganum.

Okkur er ljóst að kjör okkar munu rýrna, að margir hafa misst sparnað og atvinnu, einnig að enn fleiri muni standa í þeim sporum á næstu mánuðum. Það er skelfileg afleiðing bankahrunsins.

En í mínum huga snúast mótmælin samt ekki um peninga. Heldur um að stjórnvöld sýni okkur að þau ætli að standa við stóru orðin um: Gagnsæi, heiðarleika og að allt verði uppi á borðinu.

Þess sér engin merki.

Þess vegna höldum við áfram að mæta á Austurvöll, hvern laugardag kl. 15.00, þangað til við teljum að eitthvað hafi breyst.

Sá tími er ekki kominn.

Ég vil jafnframt benda á hvatningarpistil Láru Hönnu sem ég sá fyrst nú rétt í þessu. Lára hefur svo sannarlega staðið vaktina fyrir okkur öll. Höfum við staðið okkar vakt?

Aldur

Aldur er afstæður. Maður er nákvæmlega jafngamall og manni finnst. Ég velti ekki oft fyrir mér hversu gömul ég er og finnst ég raunverulega ekkert gömul, bara bráðung.

Ég á tvær yngri systur, sú yngsta er 13 árum yngri. Meðan hún var einhleyp kom hún oft með okkur í ferðalög og var oft talin elsta dóttir mín. Mér fannst það bara fyndið. Þegar ég heimsótti hana á fæðingardeild eftir fæðingu frumburðarins spurði ljósmóðirin hvort ég væri amman. Ég skellihló og leit á þetta sem hrós og ákvað að taka að mér hlutverkið móti hinum tveimur ömmunum.

Hin yngri systir mín er 6 árum yngri en ég. Um jólin lenti hún á sjúkrahúsi. Við hjónin kíktum á hana á jóladag. Þegar við spurðum eftir henni vorum við spurð hvort við værum foreldrarnir.

Mér fannst það ekki fyndið.

Sprungurnar dýpka og verða sýnilegar

Sprungurnar í sambandi stjórnarflokkanna verða æ meira áberandi. Hvernig eiga þessir flokkar að starfa áfram saman ef landsfundur Sjálfstæðismanna hafnar því að hefja aðildarviðræður að ESB? Ef það gerist er ljóst að flokkarnir stefna ekki í sömu átt. Það var því eðlilegt að Ingibjörg Sólrún segði það á mannamáli í útvarpsþætti nú fyrir jól að undir slíkum kringumstæðum væri kominn tími á kosningar.

Nú hefur Geir stungið upp á því að þjóðin kjósi um hvort fara eigi í aðildarviðræður. Mér virðist sú uppástunga vera tilkomin til að flokkurinn geti lifað án þess að taka formlega afstöðu til málsins. Þá þarf Geir ekki heldur að gera upp hug sinn.

Þessi leið er að mínu viti arfavitlaus, það nægir að kjósa um inngöngu í ESB þegar þar að kemur. Ef endilega þarf að kjósa um hvort við eigum hefja aðildarviðræður þá er eins gott að kjósa nýtt þing og nýja ríkisstjórn sem hafi þá óskorað umboð til að hefja þessa vegferð............eða gera eitthvað allt annað ef úrslit kosninganna verði á þann veg.

Það er þá sjálfsögð krafa okkar kjósenda að fá að vita hvað þetta eitthvað allt annað sé. Það hefur Geir enn ekki sagt okkur hvaða aðrir valkostir séu í boði. Það er ekki valkostur að gera ekki neitt.

Nú ætlar Sjálfstæðisflokkurinn með vandlætingu að segja okkur að samstarfsflokkurinn hafi stillt sér upp við vegg.

Fyrirgefið, Sjálfstæðisflokkurinn stillir sér þar sjálfur. Fórnarlambshlutverkið fer þessum flokki illa, hann hefur stjórnað alltof miklu, alltof lengi. Samfylkingin hefur verið ósýnileg og sofandi lagt blessun sína yfir gerðir Sjálfstæðisflokksins. Eða spilað viljug með? Veit ekki hvort er verra.

Nú er mál að linni.