Í framhaldi af Ljósufjöllum

Ég hef í nokkur ár haft áhuga á að skipuleggja 6 daga göngu um austanverðan Snæfellsnesfjallgarðinn og síðan vötn í fjallhögum Mýra í framhaldi. Þessi hugmynd mín fékk nýtt líf á göngu minni um Snæfellsnesfjallgarðinn nú nýlega.

Ég fór einnig að lesa mér til um eldvirkni á austanverðu Snæfellsnesi og rifjaðist þá upp fyrir mér sú staðreynd að Ljósufjallaeldstöðin nær frá Kolgrafarfirði, um Ljósufjöll, í Hnappadal, suður Mýrar og endar við Grábrók í Norðurárdal. Ég fór að lesa meira, skoða kort, gúggla myndir á netinu og komst að því að í fjallhögum Mýra eru verulega áhugaverðir staðir sem hafa fengið litla athygli ferðamanna.

Þegar gönguleiðir um vötnin í fjallhögum Mýra hafa verið farnar hefur verið algengast að hefja göngu við Hlíðarvatn, þaðan að Hítarvatni, síðan að Langavatni og enda við Hreðavatn. Ég komst að því við athugun á hvar eldvirkni hefði verið og skoðun á myndum á netinu að Háleiksvatn, Grjótárvatn, Hraundalur og Sandavatn væru ekki síður athyglisverð. Til að ná að ganga þetta á þremur dögum sá ég að ég þurfti að hugsa þetta allt öðruvísi.

Ákveðið var að sleppa Hlíðarvatni, heldur hefja gönguna við Hítarvatn, ganga inn Þórarinsdal, þaðan yfir að Háleiksvatni og fylgja síðan Grjótá að Grjótárvatni. Þar var tjaldað, gengið síðan meðfram Grjótárvatni, Rauðhálsar skoðaðir, snúið til baka, gengið yfir Álftaskarð niður í Hraundal, að Sandavatni og tjaldað við Langá. Seinasta daginn var gengið sunnan við Langavatn, yfir Beilárheiði, á Vikrafell og eftir því endilöngu og síðan niður með Kiðá að Selvatni og Hreðavatni. Sjá nánar á korti hér að neðan:

Verslunarmannahelgin var valin til ferðarinnar, veðurútlit var bara þokkalegt. Ásdís vinkona mín skellti sér með okkur Darra. Við ókum vestur að Hítarvatni á laugardagsmorgni og hófum gönguna um kl hálf ellefu. Það var langt síðan ég hafði komið í Hítardal en sannarlega er þar náttúruperla sem fer hljóðlega. Þar eru miklir möguleikar á krefjandi fjallgöngum sem og léttum lautarferðum í fallegri náttúru.

Tröllakirkja í Hítardal var áður bara nafn í mínum eyrum en það voru mér áður óþekktir Smjörhnjúkar sem heilluðu mig. Þangað langar mig, jú og svo Tröllakirkjuna í framhaldi af þeim.

Við gegnum inn Þórarinsdal og framhjá Smjörhnjúkum og stefndum í skarð norðvestan við Háleiksmúla. Þetta var töluverð hækkun, líklega um tæplega 500m. Þokuskömm læddist yfir meðan við pjökkuðum þetta og áður en við komum í skarðið sáum við vart handa okkar skil. Þá var nú gott að hafa GPS.

Í þokunni fikruðum við okkur svo í átt að punkti sem átti að vera við vatnið. Þar sem höfuðáttirnar voru á þessum stað aðallega tvær, upp og niður reyndist það ekki erfitt verk. Við ákváðum þarna að taka seinna kaffið og hvíldum lúin bein. Á meðan við gæddum okkur á skrínukosti létti þokunni. Það hafði verið á dagskránni að reyna að ganga á Háleiksmúla úr skarðinu en því höfðum við sleppt vegna þokunnar. Þegar henni létti var okkur ekki til setunnar boðið og því skokkuðum við upp aftur.

Útsýnið sveik ekki frekar en fyrri daginn og er óhætt að mæla með þessari leið. Á myndinni hér að ofan sést hvernig móberghryggur hefur lokað dalnum og myndar þannig Háleiksvatn.

Eftir að hafa skokkað niður að Háleiksvatni annað skiptið þennan daginn lá leiðin meðfram vatninu að austan og niður með Grjótá sem fellur í gili úr Háleiksvatni. Við vorum ósköp fegin að hafa útsýni þegar við völdum leiðina í gilinu og er óhætt að segja kindagötur hafi reynst okkur notadrjúgur vegvísir.

Fyrir ofan Grjótárvatn eru miklir grasbalar og var ekki erfitt að finna stað til að koma tjöldunum fyrir.

Næsta morgun hélt leiðangurinn áfram, ferðinni var heitið meðfram Grjótárvatni og skoða Rauðhálsa sem loka dalnum og mynda þannig Grjótárvatn. Við skildum pokana eftir við vatnið og tókum góðan krók að skoða gígana, útfall Grjótár úr vatninu og fallega fossa þar fyrir neðan.

Á myndinni hér að ofan sést hvernig Rauðhálsagígurinn lokar dalinn af og myndar Grjótárvatn.

Við Rauðhálsa er mikil litadýrð og Grjótáin rennur í litlu en fallegu gili þarna efst. Eftir að við gáfum okkur góðan tíma í að dást að náttúrunni var ferðinni heitið til baka þar sem pokarnir biðu okkar. Á bakaleiðinni fundum við tófugreni en engin merki um að neinn væri heima. Um nóttina hafði Ásdís heyrt í yrðlingi og var ekki erfitt að ímynda sér að hann ætti heima þarna. Um það vitum við hins vegar ekkert fyrir vissu.

Pokarnir biðu við Grjótárvatn og eftir að þeir voru aftur komnir á sinn stað var haldið upp á við, ferðinni var heitið yfir Álftaskarð yfir í Hraundal. Í Hraundal eru einnig rauðar kúlur eins og víðar á þessu svæði sem tilheyrir Ljósufjallaeldstöðinni. Þarna eru einnig móbergskeilur og hryggir eftir gos á jökulskeiðum. Lambafell er dæmi um þetta en það og hraunið í kring myndar enn eitt vatnið, Sandavatn. Við höfðum áætlað tjaldstað á grasbala við enda Sandvatns. Ég hafði séð grasbalann á myndum og taldi þetta ákjósanlegan tjaldstað. Þarna var kargaþýfi, þúfurnar náðu mér sumar hverjar í hné. Svona geta myndir svikið mann. Við héldum yfir Langá og í hlíðum Staðartungu fundum við prýðilegan tjaldstað.

Morguninn eftir var enn og aftur pakkað saman og haldið áfram. Nú var gengið meðfram Langá og sunnan Langavatns og haldið yfir Beilárheiði að Vikrafelli. Miðað við kort og myndir hafði ég búist við þægilegu göngulandi yfir Beilárheiði, hafði þó lesið að hún væri "örðugt smalaland". Við skiljum nú hvers vegna og það er alveg klárt mál að þó ég hafi gaman af smalamennsku þá er ég ekki sjálfboðaliði í smalamennsku um þetta svæði. Endalaus holt, hæðir, lægðir og drög þess á milli. Upp og niður aftur. Ein kind fundin farið fyrir holt og kíkt í næsta drag og kindin sem var fundin er aftur týnd. Mögulega fórum við full sunnarlega í Heiðina en þetta var klárlega ekki skemmtilegt gönguland.

Ferðinni var heitið að Vikrafelli. Þar misreiknuðum við okkur einnig aðeins og fórum full sunnarlega í byrjun, það þýddi gil og vesen og dágóðan aukakrók. Þetta fylgir því að skipuleggja ferðina sjálfur með litlum fyrirvara, besta leiðin er ekki endilega alltaf valin.

En upp á Vikrafell komumst við. Það er myndarlegur goshryggur úr gjalli. Útsýnið sveik ekki frekar en fyrri daginn og sannarlega óhætt að mæla með göngu á það. Þarna gátum við skoðað leiðina sem við höfðum farið og sérstaklega var gaman að sjá þarna Háleiksmúla og Smjörhnjúka í fjarska.

Við fikruðum okkur niður af Vikrafellinu og ákváðum að fylgja kindagötum niður með Kiðá. Við vorum örlítið hrædd um að lenda í kjarri þegar neðar drægi en ákváðum að láta á það reyna þar sem við sáum öðru hvoru greinileg skóför. Auðvitað lentum við í þéttvöxnum skóginum og þá reyndi enn og aftur á hversu auðfarin leiðin var. Það var þetta orð "auðfarið" sem Ásdís var farin að læra nýja merkingu á. Við Darri erum nefnilega búin að koma okkur upp ákveðinni merkingu á þessu orði. Það verður ekki skýrt frekar.

Þegar komið var niður að Selvatni vorum við búin að fá nóg af auðförnum leiðum og ákváðum að taka veginn niður að Hreðavatni. Það er yfir örlítinn háls að fara og í skarðinu á hálsinum blasir við í hlíðinni á móti eitt umtalaðasta og dýrasta sumarhús á landinu og er það enn í byggingu. Þetta hús stendur í landi Veiðilæks í Norðurárdal.

Bústaðurinn blasir þarna við og sést fyrir miðju á myndinni hér að ofan. Ég horfði þarna á eftir Darra labba með sumarhúsið okkar á bakinu og allt sem við teljum okkur þurfa í velheppnað sumarfrí. Ég kallaði í Darra og bað hann að snúa sér við eitt augnablik og smellti af myndinni. Um leið hugsaði ég:

"Í hverju liggur hamingjan, húsinu í hæðinni þarna fyrir framan eða í litla húsinu okkar, innpökkuðu í bakpokann?"

Ágúst maðurinn hennar Ásdísar kom og sótti okkur að Hreðavatni en hann hafði verið upptekin í vinnu um helgina. Við vorum svo nákvæm á tímasetningum að um það leiti sem við höfðum reimað af okkur gönguskóna og rétt byrjað að lofta um tærnar mætti hann.

Könnun okkar um syðri hluta Ljósufjallaeldstöðvarinnar var lokið. Þetta svæði er enn ein náttúruperlan okkar sem fáum er kunn og ótrúlega fáfarin.

Í haust er væntanlegur bæklingur á vegum FÍ um þetta svæði. Í upphafi ferðar við Hítarvatn hittum við Pálma nokkurn Bjarnason sem einmitt er í útgáfunefnd þessa bæklings. Það var óneitanlega skemmtileg tilviljun því ég hafði einmitt stuðst við myndir af myndasíðunni hans þegar ég var að velja leiðina.

Það er vonandi að bæklingur FÍ veki meiri áhuga á þessu svæði því það þolir vel meiri umferð ferðamanna.

Fleiri myndir úr ferðinni má skoða hér.

Athugasemdir

[Ásdís (IP-tala skráð) 7.8.2009 kl. 09:39]

Takk fyrir þennan pistil Kristjana, það er gaman að lesa um þetta svæði en enn betra að ganga það og upplifa sjálfur í góðum félagsskap.