Efst í huga

8.3.2009 | 17:41

Rússneskt uppvask

Eins og ég hef áður upplýst hér á þessari síðu varð ég strax í haust tortryggin á allt tal um stórlán frá Rússum. Mér fannst einnig einkennilegar yfirlýsingar þáverandi forsætisráðherra að þannig væri komið fyrir okkur að við þyrftum að leita nýrra vina ("one has to look for new friends"). Að Rússar væru líklegastir til að verða nýju vinirnir fannst mér ekki lofa góðu. Fannst það minna meira á varnaðarorð forvarnarspekúlantanna sem benda á að þegar unglingurinn er hættur að vera með gömlu góðu vinunum og farinn að leita eftir félagsskap annarra með vafasama fortíð þá bendi það til að eitthvað grunsamlegt sé í gangi.

Nokkur atriði kveiktu öðrum frekar á grunsemdum mínum:

Norðurlandaþjóðirnar virtust eftir bankahrunið mjög tregar í lánsloforðayfirlýsingum. Í þessum löndum furðuðu menn sig á vexti og kaupgetu íslensku útrásarvíkinganna. Við höfðum látið þetta sem vind um eyru þjóta og afgreitt sem öfund.
Þegar öll sund virtust lokuð og öll ríki vesturlanda virtust hafa snúið við okkur baki þá tóku Rússar því líklega að lána okkur, hvernig mátti það vera? Hverjir voru hagsmunir þeirra?
Þar sem ég velti fyrir mér rússneskum hagsmunum þá rifjaðist upp fyrir mér sagan um hvernig kaupendur Landsbankans urðu ríkir í Rússlandi. Pútín var víst borgarstjóri í Pétursborg á þeim tíma. Yfirlýsing Geirs Haarde um að honum fyndist gott að fá sér kaffibolla með þessum sömu eigendum þegar þeir væru á landinu fannst mér ekki lofa góðu.
Fregnir um lífverði helstu ráðamanna í kringum bankahrunið fannst mér grunsamlegar. Ég var ekki sannfærð um að ótti þeirra væri einvörðungu gagnvart íslenskum almenningi.
Í haust bárust fréttir af rússneskum auðkýfingum í tugatali í "skemmtiferð" hér á landi. Heilt hótel og Bláa lónið tóku þeir á leigu. Skemmtiferð já, einmitt, hugsaði ég.

Þessi atriði ásamt fleirum gerðu mig tortryggna. Ég lagðist í netgrúsk og setti einfaldlega inn orð eins og "russian mafia" ásamt einhverjum orðum eða nöfnum úr íslensku viðskiptalífi inn á leitarvefinn google.com. Einnig prófaði ég "money laundering" ásamt sömu nöfnum eða orðum úr viðskiptalífinu. Niðurstaðan var vægast sagt áhugaverð.

Ég hef einnig slegið inn danskri útgáfu af þessari leit og orðið margs vísari. Ef ég set inn sömu leitarorð á íslensku fæ ég hins vegar afar litlar upplýsingar.

Eftir þessa rannsóknavinnu á netinu hef ég orðið sífellt meira undrandi á hversu litla athygli þessi orðrómur um mögulegan þvott á fjármagni hefur fengið undanfarin ár í íslenskum fjölmiðlum. Fjölmiðlar virtust einnig skauta eins hratt og þeir gátu framhjá þessum orðrómi í haust fyrst eftir bankahrunið.

Nú seinustu vikur hafa þó birst fyrirferðarlitlar fréttir í íslenskum fjölmiðlum um þennan orðróm.

Þess ber að geta að engar beinar sannanir hafa mér vitanlega komið fram varðandi þetta mál og því ber að skoða allt sem að þessu lýtur með gagnrýnu hugarfari. Hins vegar er of margt sem bendir til að eitthvað skrýtið hafi verið hér á seyði til að hægt sé að leiða þetta algerlega hjá sér.

Því vekur það sérstaka furðu mína að eftir viðtalið við Boris Berezovsky á Sky í febrúar sl, vísaði utanríkisráðherra Íslands þessum orðrómi algerlega á bug. Miklu nær hefði verið að taka fram að það sé full ástæða til að rannsaka þetta niður í kjölinn og fá sannleikann upp á yfirborðið. Öðruvísi öðlumst við ekki traust á erlendum vettvangi.

Rannsóknadómarinn Eva Joly kom í þáttinn Silfur Egils í dag. Þar lagði hún áherslu á mikilvægi þess að rannsóknaraðilar hefðu þekkingu á fjármálakerfi og þrek og þor til réttra aðgerða. Hér dygðu engar kurteisisspurningar. Húsleitir og harka væri það eina sem dygði. Vonandi verður hlustað á þessi ráð hennar.

Meginflokkur: Bloggar | Aukaflokkur: Stjórnmál og samfélag | Facebook