Norðlenskir bændur - vinir í raun

Á blaðsíðu 2 í Fréttablaðinu í dag er sagt frá því að Norðlenskir bændur hyggist leggja til kýr, kvígur og kálfa til hjálpar bóndanum á Stærra-Árskóg. Eins og vonandi flestir hafa fylgst með brann þar fjós með á annað hundrað gripum um seinustu helgi. Þrátt fyrir nokkuð góðar tryggingar þá er þetta mikill fjárhagslegur og ekki síður tilfinningarlegur skaði. Enga rekstrartryggingu hafði bóndinn og er því tekjulaus þar til nýtt fjós kemst í notkun.

Þetta er gríðarlegt áfall fyrir ungan bónda sem er nýbúinn að byggja upp. Þessi vinarhugur er vottur um samstöðu og mér hlýnar verulega um hjartaræturnar, fæ næstum kökk við tilhugsunina. Vonandi léttir þessi vinarhugur ekki einungis fjárhagslega bændunum að Stærra-Árskóg, ég trúi að sá andlegi stuðningur sem felst í þessu vegi einnig þungt.

Afi minn og amma máttu einnig þola mikinn skaða á erfiðum tíma í þeirra búskap. Sveitungarnir brugðust við á svipaðan hátt. Fyrir nokkrum vikum skrifaði ég einmitt pistil um það, ég ætla ekki bara að vitna í hann, ég birti hann aftur hér fyrir neðan:

 

Fjárskaði

Þetta var árið 1944 eftir því sem ég best veit. Afi minn, Alexander Guðbjartsson og amma mín, Kristjana Bjarnadóttir voru nýflutt að Stakkhamri. Fluttu með bústofn sinn og 6 börn frá Hjarðarfelli sem var jörð uppi við fjall, niður að sjávarjörð. Aðstæður á þessum jörðum voru um margt ólíkar, meira um þurrar valllendisgrundir að Hjarðarfelli en að Stakkhamri var mest foraðsflói og sjávarfitjar.

Á þessum árum tíðkaðist að beita fé sem mest úti enda tún ekki ræktuð á sama hátt og nú. Erfitt var að afla heyfangs á jörð eins og Stakkhamri, allt forblautt. Fénu var beitt í flóann og fitjarnar, mikið í Glámsflóann sem gleypti marga ána. Það er ekki tilviljun að hann heitir Glámsflói, þar dúar jörðin þvílíkt að maður trúir því að kölski sjálfur búi þarna niðri. Fénu var einnig beitt "suður með víkum" sem kallað var en það var þurrara land meðfram Löngufjörum. Úti á fjörunum voru sker sem sjór féll yfir þegar flæddi að.

Þetta haust var féð eitt sinn sem oftar á beit suður með víkunum. Það rigndi mikið og elsti sonurinn, Guðbjartur var sendur að sækja féð, líklega hefur hann verið 13 ára gamall. Þegar Guðbjartur kom heim var hann rennvotur, móður og í miklu áfalli. Hann rétt gat stunið upp: "Ég náði bara í hornin á einni". Það tók heimilisfólkið nokkra stund að átta sig á hvað gerst hafði. Kindurnar höfðu farið út á fjörurnar og líklega sótt í þangið í skerinu. Síðan féll að. Allar kindurnar fórust.

Það þarf ekki mikið hugmyndaflug til að átta sig á hversu mikið áfall þetta var. Afi og amma voru með stóran barnahóp, nýbúin að festa kaup á jörð og enginn afgangur. Nú voru góð ráð dýr. Börnin heyrðu þau tala í hálfum hljóðum á kvöldin. Fjárlaus þýddi að það  var engin afkoma. Enginn möguleiki á að kaupa nýjar kindur, búið að slátra öllum lömbum á öðrum bæjum það haustið og þó einhver hefðu verið eftir þá var vonlaust að fjármagna það. Þau gátu ekki hugsað sér að flytja á "mölina" sem var líklega eini valkostur þeirra. Þetta voru daprir dagar á Stakkhamri.

Nokkrum dögum síðar sást til mannaferða uppi í holtunum fyrir ofan bæinn og niður flóann. Meira en mannaferða. Það var fjárrekstur, heill hópur af kindum. Þetta voru sveitungarnir sem höfðu safnað saman af bæjunum kindum, nákvæmlega jafnmörgum og fórust og komu með þær niður að Stakkhamri, afa og ömmu algerlega að óvörum. Ég sé þau fyrir mér, standandi á hlaðinu og ég finn enn í dag þakklæti til sveitunga minna sem gerðu þeim með þessu kleift að búa áfram í sveitinni sinni.

Þetta er náungakærleikur.

Athugasemdir

[Erna (IP-tala skráð) 24.11.2007 kl. 02:36]

Gott innlegg. Já þetta er náungakærleikur i verki. Erna

[Fríða Eyland, 25.11.2007 kl. 00:45]

Þegar ég las fréttina í blaðinu mundi ég strax eftir færslunni þinni og hugsaði, kannski höfum við ekki breyst mikið eftir allt saman, þegar kemur að náungakærleik